![](/media/lib/493/n-powierzchniak-aca6cdc95950c07b866b55ad2d9b3244.jpg)
Jutro w Księżyc uderzy fragment chińskiej rakiety
3 marca 2022, 10:50W najbliższy piątek, 4 marca, fragment rakiety nośnej spadnie po niewidocznej z Ziemi stronie Księżyca. Naukowcy postanowili skorzystać z okazji i przeprowadzić dodatkowe badania Srebrnego Globu. Satelita Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) zbada po uderzeniu zmiany w atmosferze Księżyca oraz powstały krater
![](/media/lib/493/n-wenusgoto-f681262d7a504097d8fdca2e2587057c.jpg)
Włochy, a może Ukraina? Skąd pochodzi słynna Wenus z Willendorfu?
28 lutego 2022, 18:08Wenus z Willendorfu, jedno z najważniejszych dzieł sztuki europejskiej, jest wyjątkowe nie tylko z powodu swojego wyglądu, ale również użytego materiału. Rzeźbę wykonano z oolitu, skały osadowej, która nie występuje w pobliżu Willendorfu. Antropolog Gerhard Weber, geolodzy Alexander Lukender i Mathias Harzhauser oraz specjalistka prehistorii Walpurga Anti-Wieser z Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu określili, skąd pochodził materiał, z którego powstała Wenus.
![](/media/lib/491/n-pilkarze-1a566679f8ffbef671fd663cb14dfeae.jpg)
Zmiany miRNA u piłkarzy mogą wskazywać na uszkodzenia mózgu
18 lutego 2022, 09:46Wielokrotne główkowanie i przypadkowe uderzenia w głowę u zawodowych piłkarzy prowadzą do pojawienia się we krwi zmian powiązanych ze specyficznymi szlakami sygnałowym w mózgu. Naukowcy z Centrum Badań Urazów Sportowych w Norweskiej Szkoły Nauk Sporcie zauważyli we krwi piłkarzy specyficzne zmiany w miRNA powiązane z główkowaniem i uderzeniami w głowę
![](/media/lib/491/n-tylmann-e2828c9b88a419a195a29bbf061afc76.jpg)
Na UG zainstalowano pierwszy w Polsce skaner do obrazowania hiperspektralnego rdzeni osadów geologicznych
15 lutego 2022, 11:26Wydział Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego (UG) wzbogacił się o skaner do obrazowania hiperspektralnego rdzeni osadów geologicznych. To pierwsze tego typu urządzenie zainstalowane w Polsce. Na świecie posiada go zaledwie parę laboratoriów.
![](/media/lib/491/n-gabki-7a15e7098e2135ec879674708e00cd40.jpg)
Pod lodami Bieguna Północnego kolonie wielkich gąbek żywią się dawno wymarłymi organizmami
15 lutego 2022, 10:59Na podwodnych szczytach w centrum Oceanu Arktycznego, w jednym z najuboższych w składniki odżywcze regionów oceanów, odkryto wielkie kolonie gąbek. Wydaje się, że żywią się one... szczątkami wymarłej fauny. Współpracują przy tym z mikroorganizmami, dzięki którym mają dostęp do składników odżywczych. Niezwykłego odkrycia dokonali naukowcy z niemieckiego Instytutu Mikrobiologii Morskiej im. Maxa Plancka
![](/media/lib/490/n-relief-0e175af91b337ca2aab358f0e499a14f.jpg)
Pandemia Czarnej Śmierci nie była tak śmiercionośna, jak się uważa
11 lutego 2022, 13:06Czarna Śmierć (1347–1352) uznawana jest za największą pandemię w historii. Była to pierwsza fala drugiej – po Dżumie Justyniana – pandemii dżumy. Obecnie uważa się, że zabiła ona nawet do 50% mieszkańców Europy. Jednak autorzy nowych badań, w których brali udział polscy naukowcy z UJ, PAN, UAM i Uniwersytetu Białostockiego, twierdzą, że pandemia nie była tak śmiercionośna, jak się ją obecnie przedstawia.
![](/media/lib/489/n-badanie-dna-447d66f297e071ff90bb5ad12c515b95.jpg)
Wrak znaleziony w pobliżu Fjällbacki to jedna z najstarszych kog, jakie dotąd odkryto w Europie
7 lutego 2022, 13:15U wybrzeży wysepki Dyngö w pobliżu Fjällbacki w południowo-zachodniej Szwecji odkryto wrak okrętu. Analiza próbek drewna wykazała, że to najstarszy wrak, jaki kiedykolwiek znaleziono w Bohuslänie - krainie historycznej położonej nad cieśniną Skagerrak. Wg specjalistów, jest to jednocześnie jedna z najstarszych kog, jakie dotąd odkryto w Europie.
![](/media/lib/489/n-ozdoba-981e2f7f3287479f9ba093dcda445b47.jpg)
Jakie tajemnice kryją się w skarbach wikingów znalezionych na polskich terenach?
5 lutego 2022, 10:23Naukowcy z NCBJ przeprowadzili analizy fizykochemiczne srebrnej biżuterii słowiańskiej wykonanej z użyciem techniki granulacji i filigranu. Dzięki badaniom udało się prześledzić procesy i techniki lutowania artefaktów wchodzących w skład skarbów, będących elementem tradycji wikińskiej
![](/media/lib/489/n-dolek-kriokonitowy-a985115d0d34a50ca93747b3bf4387f2.jpg)
Wysoki poziom sztucznej radioaktywności na lodowcach zaskakuje fizyków
3 lutego 2022, 12:13W płytkich zagłębieniach na powierzchni lodu lodowcowego gromadzi się kriokonit, ciemny osad będący mieszaniną drobnej materii nieorganicznej i organicznej. W Norwegii gromadzi on zaskakująco duże ilości sztucznych izotopów promieniotwórczych, dowodzą badania przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.
![](/media/lib/488/n-obserwatorium1-2445236f4c73e345c49480dee1a967fd.jpg)
„Plastikowy śnieg” w Alpach
27 stycznia 2022, 09:38Niejednokrotnie słyszeliśmy o plastiku trafiającym do oceanów oraz pomysłach na jego usunięcie. Musimy jednak pamiętać, że plastikiem zanieczyściliśmy nie tylko wody na całym świecie. Nowe badania pokazuje, że zagęszczenie nanoplastiku w powietrzu jest znacznie większe niż dotychczas sądzono.